ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

2.ΑΠΟ ΤΑ ΜΥΘΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΩΣ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ

α)Μυθικοί χρόνοι

1.Αργοναυτική εκστρατεία

Ο Ιάσονας και η Μήδεια καταδιωγμένοι από τους Κόλχους σώζονται στην Κέρκυρα όπου και παντρεύονται.

2.Οδύσσεια

Ο βασιλιάς Αλκίνοος και η βασίλισσα Αρήτη υποδέχονται τον Οδυσσέα που τον είχε βρει η κόρη τους Ναυσικά. Ο Οδυσσέας τους είπε ποιος είναι και οι Κερκυραίοι του έδωσαν μια τριήρη για να επιστρέψει στην Ιθάκη. Δεν είναι ιστορικά εξακριβωμένη η τοποθεσία της αρχαίας πόλης ούτε είναι γενικά αποδεχτή η θεωρία ότι η Κέρκυρα ήταν γενικά το νησί των Φαιάκων.

β)Ιστορικοί χρόνοι(734 πχ – 229 πχ)

1.Η Κέρκυρα αποικία της Κορίνθου(734 πΧ – 480 πΧ)

Οι αρχαίοι Κορίνθιοι το 734 πΧ αποίκισαν την Κέρκυρα. Με αρχηγό τον Χερσικράτη έχτισαν την ιστορική πόλη της Κέρκυρας στη σημερινή Παλαιόπολη. Οι Κερκυραίοι έγιναν γρήγορα ισχυροί και ανεξαρτητοποιήθηκαν από την Κόρινθο (ναυμαχία του 665 πΧ)

Οι Κερκυραίοι μιλούσαν τη δωρική διάλεκτο. Αυτό φαίνεται και από τις αρχαίες επιγραφές που έχουν βρεθεί (Μενεκράτης, αρχαίος πρόξενος και φίλος των Κερκυραίων).

Η τέχνη των Κερκυραίων διακρίθηκε στην κεραμική όπου έχουν βρεθεί σπουδαία αγγεία (Κανόνι).Λάτρευαν τους αρχαίους Ολύμπιους θεούς και κυρίως απέδιδαν μεγάλη λατρεία στο μαντείο της Δωδώνης (αρχαίος μύθος).

2.Περσικοί πόλεμοι(480 πΧ)

Οι Κερκυραίοι έστειλαν μεγάλη ναυτική δύναμη για να βοηθήσει τους Έλληνες αλλά αυτή δεν έφτασε ποτέ στη Σαλαμίνα καθώς αποκλείστηκε από τους δυνατούς ανέμους (ακρωτ. Μαλέα).

3.Πελοποννησιακός πόλεμος (431πΧ – 404πΧ)

Η Κέρκυρα έδωσε την αφορμή για να ξεκινήσει αυτός ο καταστροφικός πόλεμος:

Η Επίδαμνος (Δυρράχιο) ήταν αποικία των Κερκυραίων που παραδόθηκε στους Κορίνθιους. Τότε οι Κερκυραίοι πολιόρκησαν την Επίδαμνο και οι Κορίνθιοι, που ήταν σύμμαχοι της Σπάρτης, έστειλαν στόλο κατά της Κέρκυρας. Τότε η Κέρκυρα ζήτησε τη βοήθεια των Αθηναίων. Η ναυμαχία που έγινε στα Σύβοτα το 432 πΧ ήταν η αρχή του πολέμου.

Στην Κέρκυρα τότε υπήρχαν δύο παρατάξεις:

Οι ολιγαρχικοί που πίστευαν στη συμμαχία με τους Σπαρτιάτες και οι δημοκρατικοί που υπερίσχυαν και ήταν με τους Αθηναίους.

Φοβερός εμφύλιος ξέσπασε τότε στο νησί μετάξι των δύο παρατάξεων. Αναφέρονται καταστροφές, σφαγές και λεηλασίες που οδήγησαν στην καταστροφή του στρατού και του στόλου της πόλης και στη γενική παρακμή της.

4.Ιλλυριοί πειρατές

Στα χρόνια που ακολούθησαν τον εμφύλιο πόλεμο η Κέρκυρα δέχτηκε πολλές επιδρομές από τους Σικελούς αλλά κυρίως από τους Ιλλυριούς πειρατές οι οποίοι και κατέλαβαν το νησί το 229 πΧ.  

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

γ) Ρωμαϊκή και Βυζαντινή αυτοκρατορία (229 πχ – 1204 μχ)

1.Ρωμαϊκή αυτοκρατορία (229 πΧ – 733μΧ)

Η Κέρκυρα, όπως και όλη η Ελλάδα, έπεσε στα χέρια των Ρωμαίων το 229 πΧ. Ορίστηκε Ρωμαίος άρχοντας για να διοικεί την πόλη μαζί με Ρωμαϊκή φρουρά. Την εποχή εκείνη έφτασε και στην Κέρκυρα ο χριστιανισμός από τον Ιάσονα, επίσκοπο της Ταρσού και τον Σωσίπατρο, επίσκοπο Ικονίου. Αυτοί έχτισαν και τον πρώτο χριστιανικό ναό έξω από τα τείχη της πόλης ο οποίος και πήρε το όνομά τους. Ο Σωσίπατρος μάλιστα κάηκε ζωντανός την εποχή των διωγμών.

Ο ναός όπως είναι σήμερα:  

Όταν διαιρέθηκε η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία σε ανατολικό και δυτικό Ρωμαϊκό κράτος η Κέρκυρα ακολούθησε την τύχη του ανατολικού τμήματος. Στα χρόνια εκείνα η πόλη δέχτηκε φοβερές επιδρομές από τους Βάνδαλους και τους Γότθους. Έτσι αποφασίστηκε να εγκαταλειφθεί η παλιά πόλη και συγκροτήθηκε η νέα στο Παλιό Φρούριο και ονομάστηκε Κορυφώ.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

2.Βυζαντινή αυτοκρατορία (733 πΧ – 1204 μΧ)  

Γενικά την εποχή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας η Κέρκυρα πέρασε μια περίοδο ακμής. Ανήκε στο «Θέμα Κεφαλληνίας» ήταν χωρισμένη σε τιμάρια και «ήταν εύφορη και είχε πολλές ωραίες πόλεις και χωριά». Οι Βυζαντινοί οχύρωσαν ολόκληρη την πόλη καθώς και το παλαιό φρούριο. Αργότερα, από το 10^ο αιώνα και μετά, όταν η Βυζαντινή αυτοκρατορία άρχισε να παρακμάζει, ξανάρχισαν οι επιδρομές ξένων κατά του νησιού. Έτσι το 1080 και το 1147 δέχτηκε επιδρομές των Νορμανδών που είχαν καταλύσει την Σικελία. Στη  δεύτερη επιδρομή οι Νορμανδοί κατακτούν την Κέρκυρα με αρχηγό το Ρογήρο. Τότε ο αυτοκράτορας Εμμανουήλ Κομνηνός με μεγάλο Βυζαντινό στόλο πολιόρκησε τους Νορμανδούς που ήταν κλεισμένοι στο παλιό Φρούριο. Έγινε φοβερή μάχη αλλά οι Βυζαντινοί απέτυχαν. Αργότερα οι Νορμανδοί αποχώρησαν μόνοι τους. Ακολούθησαν και άλλες επιδρομές Νορμανδών και πειρατών για να τελειώσει η περίοδος αυτή με την άλωση της Πόλης από τους Σταυροφόρους το 1204 μΧ.

δ)Ανδηγαύοι και Ενετοί – Ενετοκρατία (1204 – 1797 μχ)

1.Ενετοί Σταυροφόροι(1204-1212)

Πριν επιτεθούν στην Κων/πολη οι Σταυροφόροι έκαναν απόβαση στην Κέρκυρα και στρατοπέδευσαν απέναντι από την πόλη. Ήθελαν να επιβάλλουν αυτοκράτορα του Βυζαντίου τον Αλέξιο το Δ΄ .Ακολούθησε η άλωση της Πόλης και η Κέρκυρα έπεσε στα χέρια των Ενετών το 1205. Οι Κερκυραίοι δεν αποδέχτηκαν την κατοχή και αντιστάθηκαν. Έτσι οι Ενετοί αποχώρησαν (1η κατοχή).

2.Δεσποτάτο της Ηπείρου (1214-1267)

Όταν οι Ενετοί αποχώρησαν οι Κερκυραίοι ενώθηκαν με το Δεσποτάτο της Ηπείρου με αρχηγό το Δούκα Μιχαήλ Άγγελο. Ήταν μια καλή περίοδος για την ιστορία του νησιού. Ο Μιχαήλ Άγγελος έχτισε στην Παλαιοκαστρίτσα το φρούριο του Αγίου Αγγέλου (Αγγελόκαστρο) που προστάτευσε αρκετές φορές το νησί. Ο επόμενος ηγεμόνας του Δεσποτάτου όμως παραχώρησε την Κέρκυρα στους Σικελούς γιατί ήθελε την συμμαχία τους. Όταν αργότερα το μετάνιωσε ήταν αργά γιατί η Ανδηγαυοί είχαν κατακτήσει την Σικελία και έτσι απέκτησαν και την Κέρκυρα.

3.Ανδηγαυοί (1267-1386)

Μια μαύρη περίοδος ξεκινά για το νησί καθώς οι Ανδηγαυοί ήταν ιδιαίτερα σκληροί κατακτητές. Την εποχή εκείνη η Κέρκυρα βρέθηκε ανάμεσα από τον πόλεμο Ανδηγαυών και Σικελών , που είχαν επαναστατήσει κατά των κατακτητών τους. Δέχτηκε φοβερές επιδρομές από τους Σικελούς και τους συμμάχους τους, τους Καταλανούς. Σε όλη τη διάρκεια αυτής της μαύρης κατοχής κυνηγήθηκε ιδιαίτερα η Ορθόδοξη εκκλησία του νησιού μας.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

4.Ενετοί (1386-1797)

(Δες περισσότερα για αυτή την ιστορική περίοδο, που είναι και η πιο σημαντική για την Κέρκυρα στα κεφάλαια που ακολουθούν και που ασχολούνται για ειδικότερα θέματα αυτής της περιόδου όπως τα δύο φρούρια (παλιό και νέο), η ζωή των ανθρώπων, οι κατοικίες τους κλπ.)

Οι Κερκυραίοι, βλέποντας τον κίνδυνο των Τούρκων να απειλεί ολόκληρη τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, ζήτησαν από τους Ενετούς την προστασία τους, με αντάλλαγμα την κατοχή του νησιού. Έτσι οι Ενετοί μπήκαν στην πόλη τις 9 Ιουνίου του 1368 (2η κατοχή). Οργάνωσαν ενετική διοίκηση στο νησί με αρχηγό (βάιλο) και στρατιωτικό διοικητή όλων των νησιών του Ιονίου (γενικός διοικητής). Μαζί του διοικούσαν οι σύνδικοι όπου ήταν ντόπιοι ευγενείς και ήταν γραμμένοι στη Χρυσή Βίβλο (Libro d’ oro).

Οι Ενετοί προστάτευσαν αποτελεσματικά το νησί από τους Γενουίσιους πειρατές , αλλά κυρίως από τους Τούρκους. Οχύρωσαν αποτελεσματικά το νησί και ιδιαίτερα την πόλη της Κέρκυρας (1453). Επίσης την εποχή εκείνη μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα το λείψανο του Αγίου Σπυρίδωνα (μετά την άλωση της Πόλης).

Πάντοτε είχαν τη συμπαράσταση ντόπιων στρατιωτών αλλά και γενικότερα όλου του πληθυσμού του νησιού. Μάλιστα μόλις οι Τούρκοι άλωσαν την Πόλη, Κερκυραίοι στρατιώτες και ναυτική δύναμη αγωνίστηκαν, μαζί με Ενετούς, κατά των Τούρκων στη Πάργα όπου και νίκησαν. Η Κέρκυρα δεν κατακτήθηκε ποτέ από τους Τούρκους παρόλο που αυτοί προσπάθησαν δύο φορές να κατακτήσουν το νησί (βλέπε λεπτομέρειες στα παρακάτω κεφάλαια).

Γενικά μπορούμε να πούμε ότι οι Ενετοί φρόντισαν πολύ να διατηρήσουν τα αξιώματα των ευγενών και δεν ενδιαφέρθηκαν καθόλου για τη δημόσια εκπαίδευση. Ούτε ένα σχολείο δεν αναφέρεται να λειτουργεί στην Κέρκυρα την περίοδο εκείνη. Η Ελληνική γλώσσα διατηρήθηκε χάρη στην αγάπη του λαού για την καταγωγή του. Κατά το τέλος της Ενετοκρατίας δύο σπουδαίοι Κερκυραίοι, ο Ευγένιος Βούλγαρης και ο Νικηφόρος Θεοτόκης καλλιέργησαν για πρώτη φορά ύστερα από χρόνια την Ελληνική γλώσσα μαζί με το μεγάλο δάσκαλο του γένους, τον Αδαμάντιο Κοραή.

ε)Γάλλοι-Ρώσοι-Άγγλοι-Η πορεία προς την ένωση με την Ελλάδα(1797-1864)

1.Γάλλοι Δημοκρατικοί (1797- 1799)

Βρισκόμαστε πλέον στην εποχή της Αναγέννησης και στην Ευρώπη γίνονται κοσμοϊστορικές αλλαγές.Η Γαλλική επανάσταση θριαμβεύει και ο Ναπολέων φτάνει μέχρι το Ενετικό κράτος και επιβάλλει τη δημοκρατία. Δεν κατακτά την Ενετία αλλά στέλνει στρατό και στόλο στα Ιόνια νησιά. Το 1797 αποβιβάζονται στην Κέρκυρα. Επιβάλλονται δημοκρατικές αλλαγές (καίγεται δημόσια η Χρυσή Βίβλος) και ιδρύεται στην Κέρκυρα η πρώτη ελληνική τυπογραφία. Εδώ τυπώθηκε ο «Θούριος» του Ρήγα και άρχισε να γεννιέται η ιδέα ενός ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους.

Ο Μέγας Ναπολέων 

2.Ρώσοι (1799-1807)

Οι Άγγλοι, οι Αυστριακοί και οι Ρώσοι ξεκινούν πόλεμο κατά του Ναπολέοντα. Οι Ρώσοι, με τη βοήθεια των Τούρκων, επιτίθενται κατά των Γάλλων στην Κέρκυρα. Στην αρχή οι Κερκυραίοι ήταν αντίθετοι με τους Ρώσους, αλλά μήνυμα του Πατριάρχη Κων/πόλεως αλλάζει τη διάθεση του λαού, τονίζοντας ότι οι Ρώσοι ήταν ομόθρησκοι (Ορθόδοξοι) και επιθυμούσαν ανεξάρτητο Ελληνικό κράτος. Μετά από μεγάλη μάχη οι Ρώσοι καταλαμβάνουν την Κέρκυρα και ιδρύουν την Επτάνησο Πολιτεία (21 Μαρτίου 1800). Στο νέο κράτος όμως το πολίτευμα γίνεται ξανά ολιγαρχικό. Οι Κερκυραίοι τότε εξεγέρθηκαν με αρχηγό τον Γ. Θεοτόκη. Οι Ρώσοι τότε έστειλαν τον κόμη Γ. Μοντσενίγο  να επιβάλλει την τάξη στο νησί. Ο Μοντσενίγος στη συνέλευση που έγινε διάβασε μήνυμα του Ιωάννη Καποδίστρια που ήταν υπουργός των εξωτερικών της Ρωσίας και ήταν υπέρ των Ρώσων. Αυτό άλλαξε τη γνώμη των Κερκυραίων και δέχτηκαν το νέο αριστοκρατικό πολίτευμα της Επτανήσου Πολιτείας. Την εποχή εκείνη άρχισε να καλλιεργείται επίσημα η Ελληνική γλώσσα και ιδρύθηκε η πρώτη Ελληνική σχολή.

3.Γάλλοι Αυτοκρατορικοί (1807 – 1814)

Ο πόλεμος όμως στην Ευρώπη συνεχίζονταν, ο Ναπολέων αυτοανακηρύχτηκε αυτοκράτορας και η Επτάνησος Πολιτεία περνά πάλι στα χέρια των Γάλλων. Οι ευγενείς συνέχισαν όμως να κυβερνούν (γερουσία) και ο Ναπολέων έστειλε στην Κέρκυρα σαν γενικό διοικητή το στρατηγό Δονζελώ. Οι Γάλλοι σ’ αυτή την περίοδο έδειξαν μεγάλη μέριμνα για τη διδασκαλία των Ελληνικών γραμμάτων και ίδρυσαν την Ιονική Εταιρεία

4.Άγγλοι (1814-1864)

Το 1814 ο Ναπολέων αιχμαλωτίζεται από τους αντιπάλους του και η Επτάνησος Πολιτεία κινδυνεύει να περάσει στην Αυστρία. Όμως με επιδέξιους χειρισμούς ο Ιωάννης Καποδίστριας κατορθώνει να διατηρήσει την ανεξαρτησία τους, με Αγγλική όμως προστασία.

Ιδρύθηκε τότε το κράτος των «Ενωμένων Ιόνιων Νησιών» με αποκλειστική προστασία της Αγγλίας. Η Αγγλία έστειλε τότε στρατό με αρχηγό το Λόρδο Μέγα Αρμοστή. Η γερουσία διατηρήθηκε και ιδρύθηκε η Ιόνιος Ακαδημία χάρη στο ζήλο και το φιλελληνισμό του κόμη Γυϊλφόρδου (Γκίλφορδ). Στο μεταξύ ξεσπά η Ελληνική επανάσταση (1821) και δημιουργείται το πρώτο ανεξάρτητο Ελληνικό κράτος (1830).

Οι επτανήσιοι παρά τις δημοκρατικές αλλαγές που επιχειρούν οι Άγγλοι, απαιτούν την ένωση με τη μητέρα Ελλάδα. Πρώτοι οι Ριζοσπάστες Βουλευτές της Κεφαλονιάς και έπειτα οι Ζακυνθινοί και οι Κερκυραίοι εξεγείρονται κατά των Άγγλων. Οι Άγγλοι αναγκάστηκαν κάτω από τη μεγάλη λαϊκή πίεση να παραχωρήσουν στην Ελλάδα την Ιόνιο Πολιτεία στις 21 Μαΐου του 1864 αφού προηγουμένως κατέστρεψαν μεγάλα μέρη του Φρουρίου της Κέρκυρας.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ